Οι περισσότεροι εκπαιδευτικοί παρατηρούν τα τελευταία χρόνια ότι οι μαθητές βρίσκουν το μάθημα στο σχολείο βαρετό και τα κείμενα των σχολικών βιβλίων αδιάφορα. Τους λείπει κάθε κίνητρο για μάθηση κάτι που είναι απαραίτητο για την επιτυχία μιας διδασκαλίας. Αντιθέτως, οι μαθητές δείχνουν τεράστιο ενδιαφέρον για τα παιχνίδια και ιδιαίτερα για τα ψηφιακά παιχνίδια που συνεχώς αναπτύσσονται. Γι' αυτό ξεκίνησε μια προσπάθεια αξιοποίησης των κινήτρων που εμφανίζουν οι μαθητές για τα παιχνίδια στη μαθησιακή διαδικασία (Prensky, 2003).
Παρακολουθήστε την παρακάτω ψηφιακή αφήγηση:
Εμφανίζεται λοιπόν στο προσκήνιο ένας νέος όρος. Η παιχνιδοκεντρική μάθηση (Game-based Learning ή GBL). Πρόκειται για μια διδακτική προσέγγιση κατά την οποία αξιοποιούνται παιχνίδια με στόχο την ικανοποίηση συγκεκριμένων δεξιοτήτων ταυτόχρονα με την ψυχαγωγία (Δημητριάδης, 2015). Τα παιχνίδια αυτά μπορούν να είναι επιτραπέζια, ομαδικά ή ψηφιακά. Κατά κύριο λόγο, όμως, χρησιμοποιούνται τα ψηφιακά παιχνίδια.
Τα ψηφιακά παιχνίδια στην εκπαίδευση-Ιστορική αναδρομή
Τα παιχνίδια από πολύ παλιά χρησιμοποιούνταν για εκπαιδευτικούς σκοπούς. Σύμφωνα με τον Δημητριάδη (2015), τα πρώτα ψηφιακά παιχνίδια εμφανίζονται στα τέλη της δεκαετίας του 70 και αναπτύσσονται και τη δεκαετία του 80 κατά κύριο λόγο στις ΗΠΑ. Πρόκειται κυρίως για παιχνίδια εξάσκησης και πρακτικής (drill and practice).
Τη δεκαετία του 90 καθώς εξελίσσονται οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές δημιουργούνται νέα παιχνίδια πιο εξελιγμένα που εμπλέκουν περισσότερα γνωστικά αντικείμενα.
Από το 2000 και μετά κυριαρχεί το διαδίκτυο και σχεδιάζονται παιχνίδια με περισσότερες δυνατότητες. Τότε εμφανίζονται και τα σοβαρά παιχνίδια (παιχνίδια σοβαρού σκοπού, serious games).
Στα παιχνίδια του σήμερα οι παίκτες μέσα από τις κινήσεις τους καθορίζουν οι ίδιοι την εξέλιξη του παιχνιδιού και παίζουν σε συνεργατικά περιβάλλοντα σε ομάδες με άλλους χρήστες. Πολλά παιχνίδια αξιοποιούνται στην εκπαίδευση και εφαρμόζεται η παιχνιδοκεντρική μάθηση, όπου το παιχνίδι αποτελεί τον πυρήνα του διδακτικού σχεδιασμού και όχι απλά υποστηρικτικό υλικό.
Περισσότερες πληροφορίες για την παιχνιδοκεντρική μάθηση και την πορεία της στο χρόνο θα βρείτε στον παρακάτω σύνδεσμο από PaperBlog.
Paper Blog | Game-based learning in education: A quick history
Παραδείγματα εφαρμογής της παιχνιδοκεντρικής μάθησης στην εκπαίδευση θα δείτε στο παρακάτω βίντεο από την ΕΡΤ Α.Ε.
Δραστηριότητα αξιολόγησης
Έχετε χρησιμοποιήσει παιχνίδια στη διδασκαλία σας; Οι συνάδελφοί σας χρησιμοποιούν; Ποια ήταν η στάση των μαθητών; Απαντήστε στα σχόλια.
Βιβλιογραφία
Δημητριάδης, Σ. (2015). Παιχνιδοκεντρική Μάθηση. Στο Σ. Δημητριάδης (Επιμ.), Θεωρίες μάθησης και εκπαιδευτικό λογισμικό (σσ. 189-206). Σύνδεσμος Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών. https://repository.kallipos.gr/handle/11419/3405
ΕΡΤ Α.Ε. (2022, June 17). Παιχνιδοποίηση και εκπαίδευση | 17/06/2022 | ΕΡΤ [Video]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=8lp0W4AWKlk
Paper Blog | Game-based learning in education: A quick history. (n.d.). https://paper.co/blog/game-based-learning-in-education-a-quick-history
Prensky, M. (2003). Digital game-based learning. Computers in Entertainment, 1(1), 21. https://doi.org/10.1145/950566.950596