Προσβασιμότητα ατόμων με ειδικές ανάγκες στην εξΑΕ
Το εκπαιδευτικό υλικό που θα βρείτε εδώ αξιοποιήθηκε για το σχεδιασμό και τη δημιουργία του podcast «Εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση για Όλους: Σπάζοντας τα Φράγματα της Προσβασιμότητας». Στοχεύουμε στο να αποτελέσει έναν κόμβο πληροφόρησης για την σε βάθος κατανόηση του ζητήματος της προσβασιμότητας στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση για άτομα με ειδικές ανάγκες.
Double exposure of desktop with computer and world map hologram. International data network concept.
1) Γεροδιάκομος Κωνσταντίνος - «Νέες Τεχνολογίες & Κινητική Αναπηρία»
Το ηλεκτρονικό βιβλίο συζητά τις μεθόδους και τους τρόπους που τα ψηφιακά μέσα αξιοποιούνται στην Ειδική Αγωγή, εστιάζοντας στις κινητικές αναπηρίες. Παρουσιάζει ορισμούς και κατηγορίες συσκευών και υπηρεσιών υποστηρικτικής τεχνολογίας, όπως βοηθήματα καθημερινής ζωής, συσκευές εναλλακτικής επικοινωνίας, ηλεκτρονικούς υπολογιστές και διάφορα άλλα τεχνολογικά εργαλεία που διευκολύνουν την καθημερινότητα των ατόμων με αναπηρία. Περιλαμβάνει επίσης παραδείγματα αξιοποίησης της τεχνολογίας στην εκπαίδευση και την αποκατάσταση, τονίζοντας τη σημασία της προσαρμογής της τεχνολογίας στις ατομικές ανάγκες των χρηστών
2) Καρακιόζης, Κ. & Παπακίτσος Ε. (2022) - «Προδιαγραφές και Διαδικασίες Ανάπτυξης Εκπαιδευτικού Λογισμικού για Μαθητές με Αναπηρία και/ή με Ειδικές Εκπαιδευτικές Ανάγκες»
Το άρθρο περιγράφει τα πρότυπα και τις διαδικασίες ανάπτυξης εκπαιδευτικού λογισμικού για άτομα με αναπηρία ή ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες. Εξετάζει το σχετικό θεωρητικό και νομικό πλαίσιο, τις αρχές του καθολικού σχεδιασμού, τους λειτουργικούς περιορισμούς των ατόμων αυτών, τον ρόλο των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών και τις προδιαγραφές προσβασιμότητας του λογισμικού. Προτείνονται μεθοδολογικές πρακτικές για την ενσωμάτωση συμπεριληπτικών αρχών στο εκπαιδευτικό λογισμικό.
3) Κυρούδη, Α. (2022) - «Η Συμβολή της εξ Αποστάσεως Διδασκαλίας στην Εκπαίδευση Παιδιών με Ειδικές Ανάγκες»
Η διπλωματική εργασία εξετάζει τη συμβολή της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης στην εκπαίδευση παιδιών με ειδικές ανάγκες, με έμφαση στην περίοδο της πανδημίας COVID-19. Παρουσιάζει τις απόψεις των εκπαιδευτικών για την αποτελεσματικότητα της εξ αποστάσεως διδασκαλίας στο πλαίσιο της Ειδικής Αγωγής και τις προκλήσεις που αντιμετώπισαν. Οι εκπαιδευτικοί θεωρούν ότι η εξ αποστάσεως εκπαίδευση μπορεί να βελτιώσει τις ψηφιακές δεξιότητες των μαθητών και να λειτουργήσει συμπληρωματικά με τη δια ζώσης διδασκαλία, έχοντας θετική επίδραση στη μάθηση των παιδιών με ειδικές ανάγκες. Παράλληλα, παρατίθενται ποικίλα τεχνολογικά εργαλεία που ενισχύουν την προσβασιμότητα παιδιών με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση.
4) Παπαβασιλείου Γιάννης (2020) - «Γιατί η προσβασιμότητα στο διαδίκτυο είναι τόσο σημαντική και τι μπορείς να κάνεις για να την επιτύχεις.»
Το διαδικτυακό άρθρο εξηγεί τη σημασία της προσβασιμότητας στο διαδίκτυο, επισημαίνοντας ότι όλοι πρέπει να έχουν ισότιμη πρόσβαση σε ψηφιακές υπηρεσίες ανεξάρτητα από τους όποιους περιορισμούς. Παρουσιάζει τις κύριες προκλήσεις προσβασιμότητας και προσφέρει πρακτικές συμβουλές και εργαλεία για τη βελτίωση της προσβασιμότητας ιστοσελίδων, όπως η χρήση υποτίτλων, η επιλογή χρωμάτων με καλές αντιθέσεις και η εφαρμογή καλών πρακτικών σχεδιασμού. Επίσης, αναφέρεται στο νομικό πλαίσιο και τη σημασία της κοινωνικής ένταξης.
5) Κατσαούνη, Σ., Βαλασίδου, Α. & Καλογιαννάκης, Μ. (2023) - «Ενίσχυση της μαθησιακής αυτονομίας και ανεξαρτησίας σε μαθητές/τριες με προβλήματα όρασης στη σχολική εξ αποστάσεως εκπαίδευση»
Το άρθρο εξετάζει τους τρόπους που η εξ αποστάσεως εκπαίδευση μπορεί να ενισχύσει τη μαθησιακή αυτονομία και ανεξαρτησία μαθητών με προβλήματα όρασης. Η έρευνα βασίζεται σε ποσοτικές και ποιοτικές μεθόδους, αποκαλύπτοντας τις δυνατότητες, αλλά και τα εμπόδια που αντιμετωπίζουν οι μαθητές σε τέτοια προγράμματα. Τα αποτελέσματα αναδεικνύουν την ανάγκη για ενίσχυση της προσβασιμότητας μέσω της χρήσης κατάλληλων τεχνολογιών για τη βελτίωση της εκπαιδευτικής εμπειρίας των μαθητών με οπτική αναπηρία.
6) Καγκαράκη, Α. (2018) - «Οι πολιτικές κοινωνικής υποστήριξης των φοιτητών στην Ευρώπη: Κοινωνική
δικαιοσύνη και ανώτατη εκπαίδευση»
δικαιοσύνη και ανώτατη εκπαίδευση»
Το άρθρο αναλύει τις πολιτικές κοινωνικής υποστήριξης φοιτητών στην Ευρώπη μέσα από το πλαίσιο της κοινωνικής δικαιοσύνης. Εξετάζει τη σημασία της Διαδικασίας της Μπολόνια και της Συνθήκης της Λισαβόνας στην οικονομική και κοινωνική υποστήριξη των φοιτητών, καθώς και τον ρόλο της Ένωσης Ευρωπαίων Φοιτητών στην προώθηση αυτών των πολιτικών. Το άρθρο εστιάζει σε θέματα πρόσβασης, συμμετοχής και προσβασιμότητας στην ανώτατη εκπαίδευση, προωθώντας τις αρχές της κοινωνικής δικαιοσύνης.
7) Kocdar, S. & Bozkurt, A. (2022) - «Supporting Learners with Special Needs
in Open, Distance, and Digital Education»
in Open, Distance, and Digital Education»
Το άρθρο επικεντρώνεται στις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι μαθητές με ειδικές ανάγκες στην πρόσβαση στην Ανοιχτή, Ψηφιακή Εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση και στους τρόπους υποστήριξης τους. Προτείνει μέτρα, όπως η ενίσχυση της προσβασιμότητας, η υιοθέτηση των αρχών του Καθολικού Σχεδιασμού για τη Μάθηση, η χρήση τεχνολογιών βοηθητικής υποστήριξης και η εφαρμογή κατάλληλων παιδαγωγικών, διαχειριστικών, κοινωνικών και τεχνολογικών προσαρμογών. Τέλος, υπογραμμίζει ότι η ανοιχτή εκπαίδευση πρέπει να είναι συμπεριληπτική, εστιάζοντας στην ενσυναίσθηση προς τους εκπαιδευόμενους.
8) DO-IT (Disabilities, Opportunities, Internetworking, and Technology) Center (2015) - «Real Connections: Making Distance Learning Accessible to Everyone»
Το βίντεο πραγματεύεται το ζήτημα της προσβασιμότητας των ατόμων με ειδικές ανάγκες στη διαδικτυακή και εξ αποστάσεως εκπαίδευση. Παρουσιάζονται οι σχετικές εμπειρίες φοιτητών και εκπαιδευτικών, ενώ προτείνονται διάφορες πρακτικές και εργαλεία για την ενίσχυση της προσβασιμότητας και της συμπερίληψης.