Ακολουθεί ένα ενδιαφέρον κείμενο από τους Βερέμη και Κολιόπουλο για την ίδρυση της Φιλικής Εταιρείας.
Περισσότερα μπορείτε να ανακαλύψετε εδώ:
https://www.greek-language.gr/digitalResources/literature/education/greek_history/index.html?subpoint=106#prettyPhoto
«Την Επανάσταση του 1821 προκάλεσε η Φιλική Εταιρεία, η οποία είχε ιδρυθεί το 1814 στην Οδησσό της Ρωσίας από τρεις Έλληνες, τον Εμμανουήλ Ξάνθο, τον Νικόλαο Σκουφά και τον Αθανάσιο Τσακάλωφ, τρεις άσημους εμπόρους. Αρχική πρόθεση των συνωμοτών πατριωτών ήταν να προκληθεί „εν καιρώ”, αφού θα είχε δηλαδή αναπτυχθεί ικανοποιητικά η Εταιρεία και όταν παρουσιαζόταν η κατάλληλη ευκαιρία, γενική επανάσταση των Ελλήνων για την απελευθέρωση „του Ελληνικού Έθνους και της Πατρίδος”. Στόχοι των συνωμοτών ήταν να κατηχήσουν στην Εταιρεία όσο το δυνατόν περισσότερους σημαίνοντες Έλληνες, να αναθέσουν την ηγεσία στον Ιωάννη Καποδίστρια, υπουργό των Εξωτερικών τότε της Ρωσίας, και μέσω αυτού να εξασφαλίσουν την υποστήριξη της κραταιός και ομόδοξης μεγάλης δύναμης. Από τους τρεις αυτούς στόχους όμως οι ηγέτες της Εταιρείας μόνο τον πρώτο πέτυχαν: Αυτοί και τα άλλα στελέχη της κατήχησαν πλήθος σημαινόντων Ελλήνων σε όλα τα εθνικά κέντρα της εποχής. Ο Καποδίστριας αρνήθηκε να αναλάβει την ηγεσία της επειδή έκρινε πως οι περιστάσεις δεν ευνοούσαν την επιτυχία ενός εγχειρήματος όπως αυτό που σχεδίαζε η Εταιρεία. Για τον ίδιο λόγο ο Καποδίστριας αρνήθηκε να ζητήσει από τον Ρώσο αυτοκράτορα Αλέξανδρο Α΄ τη συνδρομή της Ρωσίας στη σχεδιαζόμενη επανάσταση των Ελλήνων.»
Βερέμης, Θ., & Κολιόπουλος, Ι.,(2006) Ελλάς. Η σύγχρονη συνέχεια. Από το 1821 μέχρι σήμερα, Καστανιώτης, Αθήνα , σ.193.