Προσβασιμότητα ατόμων με ειδικές ανάγκες στην εξΑΕ
Άτομο με απώλεια όρασης
Άτομο με απώλεια ακοής και ομιλίας
Άρθρα και Μελέτες περίπτωσης
Αρχικά παραθέτουμε μια έρευνα που σκοπό έχει να εξετάσει το κατά πόσο η εξωστρέφεια ή η εσωστρέφεια του ατόμου επηρεάζουν τις στάσεις και την ετοιμότητα του για την εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση. Για την υλοποίηση του σκοπού γίνεται προσπάθεια να αναλυθούν τα αποτελέσματα που προκύπτουν από τις απαντήσεις των συμμετεχόντων σε ερωτηματολόγια που μετρούν τις στάσεις του ατόμου για την εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση και το κατά πόσο νιώθει έτοιμος για τη συμμετοχή σε αυτή. Η μελέτη πραγματοποιείται σε πληθυσμούς ατόμων με αναπηρία στην όραση, αναπηρία στην ακοή, αναπηρία στην κίνηση ή ειδικές μαθησιακές δυσκολίες και τα αποτελέσματα φανερώνουν πως η πλειονότητα δείχνει μία μέτρια προς θετική στάση για την απομακρυσμένη μάθηση, ανεξαιρέτως μορφής αναπηρίας ή διαταραχής και πως το μεγαλύτερο ποσοστό ατόμων τείνει να νιώθει έτοιμο για τη συμμετοχή του σε σχετικά προγράμματα. Αυτό που προκύπτει κατά την έρευνα είναι πως η εξωστρέφεια ή η εσωστρέφεια επηρεάζουν τις στάσεις και την ετοιμότητα του ατόμου για την εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση αλλά δεν παίζουν τον καθοριστικό ρόλο για την εξέλιξη της πορείας του σε αυτή. Η απομακρυσμένη μάθηση προσφέρει στο άτομο την ευελιξία του χώρου και του χρόνου, προϋποθέτοντας πάντοτε, τη χρήση των υποστηρικτικών εργαλείων και των τεχνολογικών μέσων που έχουν εφευρεθεί. Στη βιβλιογραφία, ο ρόλος της υποστηρικτικής Τεχνολογίας και η βιωματική εμπειρία του ατόμου φαίνεται πως επηρεάζουν σημαντικά την πορεία του. Στη μελέτη θα γίνει βιβλιογραφική έρευνα στον ήδη υπάρχοντα ρόλο της εξΑΕ (εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση) στη ζωή των ατόμων με αναπηρία ή ειδικές μαθησιακές δυσκολίες καθώς και σε λύσεις που προσφέρει η υποστηρικτική Τεχνολογία.
Η παρούσα εργασία σκοπό έχει να μελετήσει τα χαρακτηριστικά εφαρμογής της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης στην Ελλάδα την περίοδο της πανδημίας του COVID-19, από τα τέλη του 2019 έως και τα μέσα του 2021. Πραγματοποιήθηκε μια ανασκόπηση των αρχικών ενεργειών των αρμόδιων φορέων σχετικών με την αντιμετώπιση των εκπαιδευτικών θεμάτων. Για την βέλτιστη κατανόηση των πρακτικών της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης έγινε μια ανασκόπηση στους ορισμούς της, στην ιστορική αναδρομή, στις θεωρίες μάθησης πιάνω στις οποίες βασίζεται, στις διαστάσεις και διακρίσεις της καθώς και στις αναγκαίες μεταβολές της λόγω της σημαντικής τεχνολογικής προόδου, με την οποία είναι άρρηκτα συνδεδεμένη εδώ και δεκαετίες. Στην συνέχεια η παρούσα βιβλιογραφική έρευνα εστίασε στα χαρακτηριστικά χρήσης των Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνίας (ΤΠΕ) στην Εκπαίδευση, καθώς και των πλεονεκτημάτων που δύναται να παρέχει. Περιεγράφηκαν τα χαρακτηριστικά των μαθητών που έλαβαν μέρος στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση, καθώς και διάφορες σημαντικές ειδικές παιδαγωγικές προσεγγίσεις που θα μπορούσαν να κριθούν ιδιαίτερα πολύτιμες στην βελτίωση της ποιότητας της εκπαίδευσης. Τέλος, σημειωθήκαν οι κατευθυντήριες οδηγίες του ελληνικού κράτους αναφορικά με την υιοθέτηση των κατάλληλων ενεργειών από τους εκπαιδευτικούς ειδικής αγωγής στα δημοσιά σχολεία. Περιεγράφηκαν επίσης τα σημαντικότερα στοιχεία που απαρτίζουν τις κατηγορίες σύγχρονης αλλά και ασύγχρονης εξ αποστάσεως εκπαίδευσης. Η σύγχρονη και ασύγχρονη εξ αποστάσεως εκπαίδευση ήταν μεταξύ άλλων τα σημαντικότερα μέσα των εκπαιδευτικών με σκοπό την διευκόλυνση του έργου τους. Περιγράφηκαν τέλος χρήσιμες οδηγίες και συμβουλές για την εύρυθμη συνεργασία των εκπαιδευτικών ειδικής αγωγής με τους γονείς των παιδιών
Η τρέχουσα εργασία αφορά το λογισμικό σύστημα Windows σε άτομα με αναπηρία, καθώς και τη σύνδεση του με την υποστηρικτική τεχνολογία. Ακολουθεί πρόταση διαφόρων λογισμικών ενδεδειγμένων για άτομα με ειδικές ανάγκες και παρατίθενται οι τρόποι αξιολόγησης της υποστηρικτικής τεχνολογίας. Στη συνέχεια, γίνεται αναφορά σε σημαντικούς κόμβους (ιστοσελίδες) για ΑΜΕΑ. Τέλος παρουσιάζονται δυο περιπτώσεις ατόμων με ειδικές ανάγκες και οι παρεμβάσεις που πραγματοποιηθήκαν από τους εκπαιδευτικούς τους.
Στην παρούσα εργασία καταγράφονται οι προδιαγραφές και οι διαδικασίες για την ανάπτυξη εκπαιδευτικού λογισμικού προσβάσιμου στα Άτομα με Αναπηρία (ΑμεΑ) και/ή με Ειδικές Εκπαιδευτικές Ανάγκες (ΕΕΑ). Η αναγνώριση του δικαιώματος στην εκπαίδευση και στην ανάπτυξη δεξιοτήτων για τα ΑμεΑ/ΕΕΑ μπορεί να παραμείνει κενό γράμμα εάν δεν επιτευχθεί συμμόρφωση με συγκεκριμένες προδιαγραφές και δεν ακολουθηθεί ένα μεθοδολογικό πλαίσιο που θα περιλαμβάνει μια σειρά από διαδικασίες, όπως ο έλεγχος από εμπειρογνώμονες και η αναγνώριση/συμπερίληψη της εμπειρίας των χρηστών. Επίσης, η χρήση των ΤΠΕ, τόσο γενικά στην εκπαιδευτική διαδικασία όσο και συγκεκριμένα στην εκπαίδευση μαθητών ΑμεΑ/ΕΕΑ, δεν μπορεί να λειτουργεί αποσπασματικά αλλά να εντάσσεται σε ένα παιδαγωγικό πλαίσιο συμπερίληψης, όπου ο ρόλος του εκπαιδευτικού είναι κεντρικός. Η χρήση των ΤΠΕ εν γένει αποτελεί το μέσο και όχι αυτοσκοπό στην εκπαιδευτική διαδικασία.
Βιβλιογραφικές Αναφορές
Γεροδιάκομος, Κ. (n.d.). Νέες τεχνολογίες και Κινητική Αναπηρία Κωνσταντίνος Γεροδιάκομος. Retrieved May 25, 2024, from https://prosvasimo.iep.edu.gr/docs/pdf/epimorfwtiko-uliko-kinhtikes/kinhtikes_4.pdf
Καραγκιόζης, Κ., & Παπακίτσος, Ε. Χ. (2022). Προδιαγραφές και Διαδικασίες Ανάπτυξης Εκπαιδευτικού Λογισμικού για Μαθητές με Αναπηρία και/ή με Ειδικές Εκπαιδευτικές Ανάγκες|Ανοικτή Εκπαίδευση: το περιοδικό για την Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση και την Εκπαιδευτική Τεχνολογία. Ejournals.epublishing.ekt.gr, 18(1). Open Education. https://ejournals.epublishing.ekt.gr/index.php/openjournal/article/view/26771
Μανουσαρίδου, Μ. (2022). Η επίδραση της εξωστρέφειας / εσωστρέφειας των ατόμων με αναπηρία στην ετοιμότητα και τις στάσεις τους για την Εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση. Dspace.lib.uom.gr. https://dspace.lib.uom.gr/handle/2159/26892
Ζήση, Σ. (2021). Αξιολόγηση εξ αποστάσεως εκπαίδευσης στην Ελλάδα, με έμφαση στον μαθητικό πληθυσμό με ειδικές ανάγκες. Dspace.uowm.gr. https://dspace.uowm.gr/xmlui/handle/123456789/2211