Προσβασιμότητα
Η προσβασιμότητα στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση (εξΑΕ) είναι κρίσιμη για την ισότιμη συμμετοχή όλων των μαθητών. Άτομα με ειδικές ανάγκες αντιμετωπίζουν ιδιαίτερες προκλήσεις στην εξΑΕ, οι οποίες μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Τεχνολογικά εμπόδια
- Έλλειψη κατάλληλου υλικού και πόρων
- Περιορισμένη αλληλεπίδραση με δασκάλους και συμφοιτητές
Προκλήσεις
1. Τεχνολογικές Δυσκολίες: Πολλές πλατφόρμες εξΑΕ δεν είναι πλήρως προσβάσιμες σε άτομα με αναπηρίες όρασης ή ακοής.
2. Έλλειψη Υποστηρικτικού Υλικού: Δεν υπάρχουν πάντα διαθέσιμα υλικά σε μορφές που να υποστηρίζουν διαφορετικές ανάγκες.
3. Κοινωνική Απομόνωση: Η εξΑΕ μπορεί να οδηγήσει σε μειωμένη κοινωνική αλληλεπίδραση.
Προτάσεις και Λύσεις
- Χρήση τεχνολογιών υποστήριξης (οθόνες αναγνώρισης φωνής, υπότιτλοι σε βίντεο).
- Παροχή εκπαιδευτικού υλικού σε πολλαπλές μορφές (κείμενο, ήχος, βίντεο).
- Ενίσχυση της κοινωνικής αλληλεπίδρασης μέσω ομαδικών έργων και διαδικτυακών συζητήσεων.
Καλές Πρακτικές
- Ενσωμάτωση καθολικών-συμπεριληπτικών σχεδιαστικών αρχών στις πλατφόρμες εξΑΕ.
- Συνεργασία με ειδικούς στην προσβασιμότητα για τη βελτίωση των υπηρεσιών.
Μέσα από την ενημέρωση και την εφαρμογή αυτών των λύσεων, μπορούμε να κάνουμε την εξΑΕ πιο προσβάσιμη για όλους!
⇒ Για περαιτέρω εκπαιδευτικό υλικό, παρακαλώ όπως ανατρέξτε στη σελίδα του Podcast μας!
Εκπαιδευτικό υλικό
Βιβλιογραφία
Βεργίδης, Δ., Λιοναράκης, Α., Λυκουργιώτης, Β., Μακράκης, Β., Ματραλής, Χ. (1999). Ανοικτή και εξ αποστάσεως εκπαίδευση: Θεσμοί και λειτουργίες Τόμος Α, Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο, Πάτρα.
Burgstahler, S. (2002). Universal design of distance learning. Information Technology and Disabilities, 8(1). https://www.researchgate.net/profile/Sheryl-Burgstahler/publication/248226093_Universal_design_of_distance_learning/links/5453a5970cf2cf51647c1eb2/Universal-design-of-distance-learning.pdf
Burgstahler, S., Corrigan, B., & McCarter, J. (2004). Making distance learning courses accessible to students and instructors with disabilities: A case study. The Internet and higher education, 7(3), 233-246. https://www.researchgate.net/profile/Sheryl-Burgstahler/publication/222570496_Making_distance_learning_courses_accessible_to_students_and_instructors_with_disabilities_A_case_study/links/5bfd379592851c78dfae8c9a/Making-distance-learning-courses-accessible-to-students-and-instructors-with-disabilities-A-case-study.pdf?origin=journalDetail&_tp=eyJwYWdlIjoiam91cm5hbERldGFpbCJ9
Γεροδιάκομος, Κ. (nd). «Νέες Τεχνολογίες & Κινητική Αναπηρία». https://prosvasimo.iep.edu.gr/docs/pdf/epimorfwtiko-uliko-kinhtikes/kinhtikes_4.pdf
Γκότσης, Α. (2022) Η συμβολή της τεχνητής νοημοσύνης στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση ατόμων με οπτική αναπηρία. https://dspace.lib.uom.gr/bitstream/2159/26709/1/GkotsisAnastasiosMsc2022.pdf
Cooper, M. (2014). Meeting the needs of disabled students in online distance education-an institutional case study from The Open University, UK. Distance Education in China, 2014(12), 18-27. https://oro.open.ac.uk/44281/3/Meeting%20the%20needs%20of%20disabled%20students%20in%20on-line%20distance%20education%20(Final-English).pdf
Doncheva, J., & Voinohovska, V. (2021). Online education for students with special needs. In INTED2021 Proceedings (pp. 53-60). IATED. https://www.researchgate.net/profile/Julia-Doncheva/publication/350278046_ONLINE_EDUCATION_FOR_STUDENTS_WITH_SPECIAL_NEEDS_1_THE_EFFECT_ON_THE_EDUCATION_OF_COLLABORATION_BETWEEN_CLASSROOM_LEVEL_SYSTEM_AND_TECHNOLOGY/links/60587aaea6fdccbfeaf8b90f/ONLINE-EDUCATION-FOR-STUDENTS-WITH-SPECIAL-NEEDS-1-THE-EFFECT-ON-THE-EDUCATION-OF-COLLABORATION-BETWEEN-CLASSROOM-LEVEL-SYSTEM-AND-TECHNOLOGY.pdf
Genc, H., & Kocdar, S. (2020). Supporting learners with special needs in open and distance learning. In Managing and designing online courses in ubiquitous learning environments (pp. 128-151). IGI Global. https://www.researchgate.net/profile/Hakan-Genc-3/publication/336650382_Supporting_Learners_with_Special_Needs_in_Open_and_Distance_Learning_Supporting_Learners_with_Special_Needs_in_Open_and_Distance_Learning/links/5da9cb304585155e27f66590/Supporting-Learners-with-Special-Needs-in-Open-and-Distance-Learning-Supporting-Learners-with-Special-Needs-in-Open-and-Distance-Learning.pdf
Hashey, A. I., & Stahl, S. (2014). Making online learning accessible for students with disabilities. Teaching exceptional children, 46(5), 70-78. https://citeseerx.ist.psu.edu/document?repid=rep1&type=pdf&doi=b1d2a4fed4a1d4dcaa1e31b79805c02711f47f06
Καρακιόζης, Κ. & Παπακίτσος Ε. (2022). «Προδιαγραφές και Διαδικασίες Ανάπτυξης Εκπαιδευτικού Λογισμικού για Μαθητές με Αναπηρία και/ή με Ειδικές Εκπαιδευτικές Ανάγκες». The Journal of Open and Distance Education and Educational Technology Τομ. 18 (1). https://ejournals.epublishing.ekt.gr/index.php/openjournal/article/view/26771
Kocdar, S., & Bozkurt, A. (2023). Supporting learners with special needs in open, distance, and digital education. In Handbook of open, distance and digital education (pp. 881-895). Singapore: Springer Nature Singapore. https://link.springer.com/content/pdf/10.1007/978-981-19-2080-6_49.pdf
Κουστριάβα, Ε. (2013). Εξ αποστάσεως εκπαίδευση ενηλίκων με πρόβλημα όρασης με τη χρήση υποστηρικτικής τεχνολογίας. https://dspace.lib.uom.gr/bitstream/2159/16237/1/KoustriavaEleni_Phd2013.pdf
Λιάκου, Μ., & Μανούσου, Γ. (2013). Η εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση σε άτομα με προβλήματα όρασης. Διεθνές Συνέδριο για την Ανοικτή & εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση, 7(3A). https://eproceedings.epublishing.ekt.gr/index.php/openedu/article/download/611/600
Παπαβασιλείου, Γ. (2020). Γιατί η προσβασιμότητα στο διαδίκτυπ είναι τόσο σημαντική και τι μπορείς να κάνεις για να την επιτύχεις. https://openstandards.ellak.gr/2020/12/02/giati-i-prosvasimotita-sto-diadiktio-ine-toso-simantiki-ke-ti-mporis-na-kanis-gia-na-tin-epitichis/
Σκατζούρη, Α. (2008). Μελέτη με αντικείμενο την καθολική πρόσβαση τυφλών ατόμων και ατόμων με προβλήματα όρασης σε ηλεκτρονικό εκπαιδευτικό υλικό, Διπλωματική εργασία, Σχολή Ανθρωπιστικών Σπουδών, Πάτρα: ΕΑΠ.
Willetts, G. (1993). Eye profile: the impact and total loss of sight on the resident population of the Western Health and Social Services Board and an evaluation of relevant services and facilities, London: RNIB
Zdravkova, K., Dalipi, F., & Krasniqi, V. (2022). Remote education trajectories for learners with special needs during the COVID-19 outbreak: An accessibility analysis of the learning platforms. International Journal of Emerging Technologies in Learning (iJET), 17(21), 89-122. https://www.learntechlib.org/p/223108/article_223108.pdf
Σύνδεσμοι - Πηγές
ACCESSIBILITY BARRIERS FACED BY CHILDREN WITH SPECIAL NEEDS IN DISTANCE EDUCATION
Assistive Technology in Action - Meet Elle
Disability conversations: The NCCD and distance education
Distance learning a ‘unique’ challenge for students with disabilities
Η Προσβασιμότητα των Αναπήρων στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση
How Assistive Technology Supports Students With Disabilities
KARE 11 Investigation: Special needs students left without distance learning help
Προδιαγραφές και Κριτήρια Αξιολόγησης Προσβάσιμου Εκπαιδευτικού Υλικού και Λογισμικού
Supporting Students with Disabilities in Online Learning Webinar
Τηλεκπαίδευση: Συνέντευξη με τον Γεώργιο Κουρουπέτρογλου