Καλως ήρθατε στο ιστολόγιό μας!

Τι είναι προσβασιμότητα; Σε ποιους αναφέρεται; Πώς η εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση μπορεί να την ενισχύσει; Αν έχετε κι εσείς τις ίδιες απορίες συνεχίστε να διαβάζετε το άρθρο μας και θα κάνουμε ό,τι μπορούμε για να σας βοηθήσουμε! Μην ξεχνάτε, είμαστε ανοιχτοί να ακούσουμε τα σχόλιά σας αλλά και να λύσουμε όσες επιπλέον απορίες έχετε επί του θέματος!

Τι είναι προσβασιμότητα;

Ορισμός

Σύμφωνα με τον ορισμό της προσβασιμότητας, όπως δίνεται από τον Οδηγό Προσβασιμότητας (Γενική Διεύθυνση Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Διεύθυνση Ψηφιακής Στρατηγικής, Τμήμα Ψηφιακής Προσβασιμότητας και Κοινωνικών Υποθέσεων [ΥΨΔ-ΓΓΨΔΑΔ], 2023), ο όρος αναφέρεται στην αντιμετώπιση πιθανόν διακρίσεων όσο  αφορά στην δυνατότητα όλου του πληθυσμού, άτομα με ειδικές ανάγκες και μη,  να αντιλαμβάνονται, να κατανοούν, να πλοηγούνται και να αλληλεπιδρούν με ιστοτόπους και εργαλεία, ενώ παράλληλα μπορούν να συνεισφέρουν σε αυτό ισότιμα και χωρίς εμπόδια.

Ποιους αφορά;

Η πρόνοια αυτή δεν αφορά μόνο άτομα με αναπηρία αλλά στην γενικότερη βελτίωση της εμπειρίας χρήστη όταν επικρατούν ειδικές συνθήκες πρόσβασης όπως κατά την διάρκεια οδήγησης ή όταν οι συνθήκες φωτισμού δεν είναι κατάλληλες με την δυνατότητα παροχής ηλεκτρονικής αφήγησης ή άλλοτε πάλι την παροχή υπότιτλων όταν ο ήχος ενός βίντεο δεν είναι καλός.

Γιατί είναι σημαντική η διευκόλυνση της προσβασιμότητας;

Είναι σημαντικό να προωθούμε έναν πιο ισότιμο και πολυμορφικό κόσμο τόσο για τα άτομα με ειδικές ανάγκες έτσι ώστε να υπάρχει κοινωνική ένταξη των ατόμων αυτών και ενίσχυση της συμμετοχής στους στις διαδικασίες μάθησης (Μανουσαρίδου, 2022) όσο και για άτομα με χαμηλό επίπεδο αλφαβητισμού ή όσων δεν γνωρίζουν άπταιστα τη γλώσσα ή ατόμων μη εξοικειωμένων με την χρήση του διαδικτύου ή κι ακόμη χρηστών φορητών συσκευών (Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης [ΥΨΔ], 2020).

Η εξ Αποστάσεως εκπαίδευση είναι κατάλληλη για άτομα με αναπηρία ή άλλες διαταραχές;

Η Κουστριάβα (2013) θεωρεί, ότι λόγω της ιδεολογικής της βάσης, η εξΑΕ προσφέρει οικονομικές, κοινωνικές και δημοκρατικές προεκτάσεις στην εκπαίδευση μέσω της προσφοράς ίσων ευκαιριών σε ανθρώπους διαφορετικών πολιτισμικών καταβολών, με διαφορετική γλώσσα και θρησκεία, ανθρώπους με διαφορετικές δυνατότητες και ποικίλα φυσικά σωματικά χαρακτηριστικά.

Επισημαίνει πως είναι ιδανική για άτομα που θέλουν να συνεχίζουν τη διά βίου μάθηση τους, με το δικό τους ρυθμό χωρίς χρονικούς και χωρικούς περιορισμούς και γενικά ατόμων που δεν μπορούν να παραβρεθούν σε μία φυσική τάξη, δημιουργώντας έτσι ευκαιρίες για την ενίσχυση της συμμετοχής ατόμων αυτών στις διαδικασίες μάθησης.

Προσθέτει δε, ότι η εξΑΕ πολλαπλασιάζει τις ευκαιρίες για βελτίωση και ανάπτυξη δεξιοτήτων και γνώσεων και έχει ιδιαίτερη σημασία για τα άτομα των οποίων οι ευκαιρίες είναι περιορισμένες επαναπροσδιορίζοντας τη θέση τους στην κοινωνία της γνώσης και της μάθησης και φέρει τα άτομα με αναπηρία από το περιθώριο εκπαιδευτικών ευκαιριών στην πρώτη γραμμή των καινοτόμων εκπαιδευτικών δράσεων.

Τονίζει πως τα άτομα με ειδικές ανάγκες συμμετέχοντας στην εξΑΕ έχουν πρόσβαση σε εκπαιδευτικό υλικό και τη χρήση σύγχρονου ή ασύγχρονου εικονικού περιβάλλοντος εκπαίδευσης αναπτύσσοντας κοινωνικές σχέσεις απαλλαγμένες από προκαταλήψεις.

Θεωρεί πως μέσω της ενεργητικής επικοινωνίας και της χρήσης των νέων τεχνολογιών προωθείται η επίτευξη των γενικών και ακαδημαϊκών στόχων της εκπαίδευσης με την  προσφορά ευκαιριών αλληλεπίδρασης με τους συνεκπαιδευόμενους και με το εκπαιδευτικό υλικό.

Η Μανουσαρίδου (2022), τέλος, μας τονίζει ότι τα άτομα που έχουν ολική απώλεια ακοής συναντούν μεγάλη δυσκολία στην πρόσβαση του εκπαιδευτικού υλικού ενώ θεωρεί ότι η διευκόλυνση της συμμετοχής  ατόμων με αναπηρία ή άλλες διαταραχές σε προγράμματα εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης  (εξΑΕ) είναι σημαντική λόγω της προσφερόμενης ευελιξίας του χώρου και του χρόνου αλλά και της παροχής εκπαίδευσης με χαμηλό κόστος εξαλείφοντας παράλληλα το ψηφιακό χάσμα που μπορεί εύκολα να δημιουργηθεί με την έλλειψη ψηφιακού γραμματισμού του πληθυσμού.

Συντάκτρια: Ευμορφία Λουκά 16/5/2024

Βιβλιογραφικές αναφορές

Κουστριάβα, Ε. (2013). Εξ αποστάσεως εκπαίδευση ενηλίκων με πρόβλημα όρασης με τη χρήση υποστηρικτικής τεχνολογίας. [Διδακτορική διατριβή], Πανεπιστήμιο Μακεδονίας. ΨΗΦΙΔΑ. https://dspace.lib.uom.gr/handle/2159/16237

Μανουσαρίδου, Μ. (2022). Η επίδραση της εξωστρέφειας / εσωστρέφειας των ατόμων με αναπηρία στην ετοιμότητα και τις στάσεις τους για την Εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση. [Διδακτορική διατριβή], Πανεπιστήμιο Μακεδονίας. ΨΗΦΙΔΑ. http://dspace.lib.uom.gr/handle/2159/26892

Υπουργείο Ψηφιακής διακυβέρνησης (2023). Οδηγός Ψηφιακής Προσβασιμότητας για ιστοτόπους και εφαρμογές για φορητές συσκευές των οργανισμών της Ελληνικής Δημόσιας Διοίκησης. https://www.e-gif.gov.gr/οδηγός-ψηφιακής-προσβασιμότητας-για/

Υπουργείο Ψηφιακής διακυβέρνησης (2020). 8.4. Ενίσχυση της προσβασιμότητας. www.opengov.gr/digitalandbrief/?p=2124