Ιδεολογικά Στοιχεία:

Το έργο του επικού ποιητή είναι θεόπνευστο (στ. 1-13).

• Η γνωριμία νέων τόπων και ανθρώπων μέσα από τα ταξίδια αποτελεί για τον άνθρωπο μοναδική και πολύτιμη εμπειρία (στ. 4).
•  Ο ενάρετος και ικανός ηγέτης έχει ηθική υποχρέωση να προστατεύει τους συντρόφους του και να φροντίζει για τη ζωή τους (στ. 6-8).
• Ο ομηρικός άνθρωπος θεωρείται υβριστής, όταν διαπράττει αδικίες ή επιδεικνύει αλαζονική συμπεριφορά (σττ. 9-11). Τότε προκαλεί την οργή των θεών, οι οποίοι τον τιμωρούν για τις πράξεις του: α) Οι σύντροφοι του Οδυσσέα ασέβησαν προς τον Ήλιο, όταν έφαγαν τα ιερά βόδια του θεού. Έτσι προκάλεσαν την οργή του κι εκείνος τους τιμώρησε με αφανισμό. Όλοι χάθηκαν, όταν ο Δίας βύθισε το καράβι, εκτός από τον Οδυσσέα. β) Αντίστοιχα, ο Οδυσσέας εξόργισε τον Ποσειδώνα, όταν τύφλωσε τον γιο του Πολύφημο, και ο θεός εμποδίζει την επιστροφή του ήρωα στην πατρίδα.

 

ύβρις (= αλαζονεία, ασέβεια, σφάλμα) >νέμεσις(= θεϊκή οργή) >τίσις (= τιμωρία από τους θεούς).

• Για τους ανθρώπους της ομηρικής εποχής η πατρίδα και η οικογένεια αποτελούν υπέρτατες αξίες (στ. 16-19). (Τονίζεται ο διπλός πόθος του Οδυσσέα να επιστρέψει στην Ιθάκη και στη γυναίκα του Πηνελόπη, παρόλο που του δίνεται η δυνατότητα να ζήσει μαζί με μια θεά, την Καλυψώ! ) 
• Οι θεοί παρεμβαίνουν στη ζωή των ανθρώπων και καθορίζουν την τύχη τους. Είναι σημαντικό λοιπόν οι θνητοί να έχουν τη συμπάθεια των αθανάτων (σττ. 17-18, 20-21, 24-25: η Καλυψώ και ο Ποσειδώνας παρεμποδίζουν τον νόστο του Οδυσσέα, ενώ οι υπόλοιποι θεοί ευνοούν τον ήρωα και τον βοηθούν.)
• Ο ομηρικός άνθρωπος φαντάζεται τους θεούς ανθρωπόμορφους και με ανθρώπινες συνήθειες, αδυναμίες και συναισθήματα (ανθρωπομορφισμός των θεών).  - Η Καλυψώ εμφανίζεται ερωτευμένη με τον Οδυσσέα (στ. 19), - οι θεοί του Ολύμπου συμπαθούν τον ήρωα (στ. 23) - ο Ποσειδώνας νιώθει θυμό για αυτόν και τον εκδικείται για την τύφλωση του Πολύφημου (στ. 24).